Steek van Insect
zondag
14 mei 2023
Mug, vlieg of
wesp: door wie ben je gestoken?
De symptomen van een insectenbeet
Annemieke Hoogland
Een rode vlek, jeuk of een zwelling: een beet van een
insect herken je vaak wel.
Toch is het niet altijd duidelijk welk beest je te
pakken heeft gehad, terwijl er wel degelijk onderscheid zit in de beten van een
mug of steekvlieg.
Zo herken je de verschillen.
Insecten steken uit zelfverdediging of omdat ze zich
voeden met menselijk bloed.
Tijdens het steken, brengen ze een giftige stof (vaak mierenzuur) in de
huid.
De prik zelf kan pijnlijk zijn, maar het gif - of
eigenlijk de reactie van je lichaam op het gif - veroorzaakt de rode vlekken,
jeuk, pijn of zwelling.
Bijen
De steek van een bij voel je meteen: de prik geeft een stekende, brandende
pijn.
Direct daarna ontstaan irritatieverschijnselen: de
huid wordt dik en rood.
Soms zie je eerst een witte bult.
Bij de meeste mensen is een bijensteek onschuldig en
verdwijnen de verschijnselen snel.
Bij een allergie kunnen echter wel ernstige symptomen optreden en is
snel handelen nodig.
In Nederland komen veel bijen voor, maar ze steken
alleen wanneer ze zich bedreigd voelen.
Ze steken niet snel, daarna gaan ze namelijk dood.
De angel blijft in de huid achter, die moet je zo snel
mogelijk verwijderen omdat die anders gif in je huid blijft pompen.
Hommel
De kans op een hommelsteek is zeer klein, ook zij
steken pas wanneer ze in het nauw gedreven worden en geen andere uitweg meer
zien.
Na het steken blijft de angel over het algemeen niet
achter in de huid.
Er treedt wel een korte pijnreactie met veelal
zwelling en roodheid op die enkele uren kan aanhouden.
Mieren
Een mierenbeet is niet gevaarlijk, maar kan wel erg
vervelend zijn.
Op het moment van de beet voel je bij een normale mier
niets.
Pas later ontstaan rode vlekjes die erg kunnen jeuken.
Deze plekjes doen bij de meeste mensen geen pijn en
worden niet groter.
Bij een allergie kan - vanzelfsprekend - wel een
extremere reactie ontstaan.
Dit geldt eveneens voor de beet van een rode mier.
Die zijn namelijk een stuk agressiever en spuiten bij
het steken gif in de huid.
Het gif zorgt voor een stekende of brandende pijn.
De gebeten plek wordt meestal rood en zwelt op.
Soms wordt de steekplek wit.
De rode mier leeft voornamelijk in dennenbossen en
lichte loofbossen.
Muggen
Niet alle soorten muggen steken.
Alleen vrouwelijke steekmuggen bezorgen je bulten op
het moment dat ze bevrucht zijn.
Voor de ontwikkeling van hun eitjes hebben ze
voedingsstoffen nodig die ze uit ons bloed halen.
Met speciale monddelen prikt een mug gaatjes in de
huid waardoor ze bloed op kunnen zuigen.
Het speeksel van de mug zorgt ervoor dat je bloed niet
meteen stolt, maar als reactie daarop komt er histamine vrij wat zorgt voor een
allergische reactie die gepaard gaat met jeuk, roodheid en zwelling.
Op het moment van steken zelf, voel je vaak weinig.
Een muggenbeet
is meestal onschuldig.
In Nederland komen van nature ruim dertig soorten steekmuggen
voor, deze brengen gèèn ziektes over op mensen. Een aantal buitenlandse
muggensoorten doet dat wel, bijvoorbeeld de malariamug.
Steekvlieg
De steekvlieg, ook wel daas of paardenvlieg genoemd,
kan gemeen bijten.
De snuit van de steekvlieg bestaat namelijk uit kleine
mesjes, die zelfs door dunne kleding heen kunnen bijten.
De vrouwtjes strijken snel neer, bijten vrijwel
onmiddellijk en zuigen bloed.
Dit bloed hebben ze nodig voor hun eitjes.
Het speeksel van de steekvlieg zorgt voor de reactie.
Meestal ontstaat jeuk en een opgezwollen schijf op de
huid.
Over het algemeen is de zwelling klein en van korte
duur, maar sommige mensen reageren behoorlijk heftig en kunnen te maken krijgen
met grote zwellingen.
Houd de beet ook goed in de gaten.
Je kunt door een steekvliegbeet namelijk een
bacteriële infectie oplopen.
Ontsmet de beet dus goed en neem zodra er een infectie
ontstaat contact op met je huisarts.
Steekvliegen komen vooral voor in landelijke gebieden,
met name in bossen, weidevelden en vochtige gebieden.
Teken
Ook een tekenbeet is pijnloos en merk je meestal niet
op.
Een teek blijft echter meestal wel op de bijtplek
zitten.
Je moet hem dan zo snel mogelijk verwijderen,
omdat hij ziekten over kan brengen.
De bekendste is de Ziekte van
Lyme.
De meeste mensen krijgen helemaal geen klachten na een
tekenbeet.
Ook als er een klein rood plekje ontstaat is er gèèn
reden voor paniek.
Maar als na een tekenbeet een rode cirkel ontstaat
rond de plaats van de beet of wanneer er andere gezondheids klachten, zoals
griepachtige verschijnselen, heftige pijn aan een arm of been, pijnlijke,
gezwollen gewrichten of de neiging tot flauwvallen ontstaan, dan moet je direct
contact opnemen met de huisarts.
Aantal besmette
teken
In Nederland is gemiddeld één op de vijf teken (20
procent) besmet met de Borrelia bacterie
die de ziekte van Lyme kan
veroorzaken.
Wèl zijn er grote verschillen: op de ene plaats is de
helft van de teken besmet, op andere bijna geen.
Er is nog onduidelijk waar deze variatie door wordt
bepaald.
Het hangt waarschijnlijk af van het gebied, de
begroeiing, het aantal besmette knaagdieren en de tekendichtheid.
Vlooien
Bij een beet van een vlo reageert je huid op het
speeksel van de vlo dat achterblijft.
Meestal zie je een rood, rond vlekje met in het midden
een klein bultje of puntje.
De aangedane huid jeukt, maar zet meestal niet op.
Wèl kan er huidirritatie in de vorm van bultjes of
plekjes ontstaan.
Dit verdwijnt meestal vanzelf.
Op het moment van de beet zelf merk je meestal niets.
In het buitenland kun je via vlooienbeten ziekten
oplopen.
Het is dan ook belangrijk dat een beet niet wordt opengekrabd,
want dan kan een ontsteking ontstaan.
Wespen
Net als bijen steken wespen als ze zich bedreigd voelen, maar ze steken wèl sneller
dan een bij.
Je merkt meestal meteen dat je gestoken bent: het kan
flink pijn doen.
De verschijnselen zijn vergelijkbaar met een bij, maar
de angel van de wesp blijft niet achter.
Pijn en jeuk verdwijnen meestal binnen enkele uren,
maar sommige mensen zijn gevoeliger voor een wespensteek dan anderen.
Gebruik
eventueel een zalf tegen de huidirritatie, bijvoorbeeld zalf met menthol,
Aloë Vera of Calendula (gebruik
volgens bijsluiter).
TIP
van webmaster Wim:
Ik
gebruik na insectenbeten meestal AFTER
BITE, te koop bij Drogist en Apotheek.
Het
zit in een plastic tube, schudden en meteen opbrengen verlicht de jeuk en pijn
direct.
Groeten,
Wim
zondag 14 mei 2023